به نقل از «پول نیوز»

ماجرای آخرین قطره بنزین هزار تومانی

تاریخ انتشار: ۱۱ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۸۲۴۰۱۳

اولین دقایق بامداد ۲۴ آبان، بنزین هزار تومانی رسما پایان یافت. اما این پایان سرآغاز تحولات جدید در فضای اقتصادی سیاسی ایران شد. ۳ روز بعد از این اتفاق، یارانه جدیدی به اقتصاد ایران افزوده شد: یارانه معیشت. امشب دوازدهمین مرحله از یارانه جدید پرداخت می‌شود. به گزارش پول نیوز، امشب قرار است دوازدهمین مرحله یارانه معیشت به حساب سرپرستان خانوار، ناشی افزایش قیمت بنزین واریز شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یارانه‌ای که امشب یکسالگی‌اش را ثبت می‌کند، یادآور خاطرات خوبی نیست.

در بامداد ۲۴ آبان سال گذشته، ایران با یک شوک غیرمنتظره روبرو شد. گرچه برخی گمانه‌زنی‌ها در خصوص افزایش قیمت بنزین شنیده می‌شد، و چندین بار همین شایعات، صف‌های طویلی را مقابل جایگاه‌های پمپ بنزین رقم زد، اما کسی باور نمی‌کرد که دولت از سیاست غافلگیری استفاده کند تا این بار بدون ایجاد صف، افزایش قیمت بنزین را رقم بزند. با این حال، این کار هم فایده نداشت و برخی با تصور اینکه می‌توانند آخرین قطره‌های بنزین هزار تومانی را نوش ماشین خود کنند، در بامداد ۲۴ آبان روانه پمپ بنزین شدند تا بار دیگر صف شکل بگیرد، اما این بار برای بنزین گران. چرا که از همان دقیقه‌ای که شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران، از سهمیه‌بندی بنزین خبر داد، بنزین حداقل ۵۰ درصد افزایش یافته بود.

اما این شوک با واکنش منفی مردم روبرو شد و اعتراضاتی را در سراسر ایران شکل داد. در تحلیل‌های اولیه، روزنامه‌نگاران و کنشگران سیاسی و اجتماعی، سیاست دولت در افزایش دفعتی قیمت بنزین و نحوه اطلاع‌رسانی آن را علت اصلی تلقی می‌کردند. برخی معتقد بودند که اگر دولت با رویه دیگری سیاست بنزینی را اجرا می‌کرد، اعتراضی هم شکل نمی‌گرفت. یا اگر نحوه سیاست را به جای تثبیت نرخ به خود مردم واگذار می‌کرد، همراهی بیشتری را به دنبال داشت. اما تحلیل‌ها و نظرسنجی‌هایی که پس از اعتراضات آبان ماه انجام شد، واقعیت دیگری را نمایان کرد. اگرچه نحوه اجرا در شدت التهابات موثر بود، اما به نظر اعتراضات تنها به یک صحنه برای بروز نیاز داشت، این صحنه را سیاست بنزینی مهیا کرد، اما ریشه و علت، در افزایش قیمت بنزین نبود.

تحلیل وقایع از دریچه نظرسنجی

نظرسنجی‌هایی که از سوی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) انجام شد، بعدتر نشان داد که بنزین دغدغه اصلی مردم نبوده است.

یکی از مهم‌ترین نتایج این نظرسنجی افول جایگاه صدا و سیما به عنوان منبع خبری مردم بود. فقط ۴۰ درصد مردم آن را به عنوان اولویت اول پیگیری اخبار خود معرفی کرده‌اند و ۶۰ درصد دیگر در اولویت اول خود از شبکه‌های اجتماعی، ماهواره، مطبوعات، دوستان و آشنایان و... را در صدر قرار داده‌اند. نکته اینجا بود که ساکنان تهران بزرگ ۳۷ درصد و افراد دارای سطوح تحصیلی بالا ۱۸ درصد، صدا و سیما را به عنوان اولویت اول خود برای کسب خبر معرفی کرده‌اند.

مردم در نظرسنجی مذکور، گرانی بنزین را عامل اعتراضات نشناختند. مردم در برابر این پرسش که بیش از همه از چه چیزی نگران هستند، فقط ۶ درصدشان به گرانی بنزین اشاره کرده‌اند. اکثریت قاطع آنان (۸۵ درصدشان) مسائل کلان اقتصادی و فقدان اشتغال و نیز ناامیدی از آینده را عامل اصلی می‌دانستند.

سه چهارم مردم، معترضان را در اعتراض صاحب حق دانستند. اما اکثریت اعتراضات را منجر به نتیجه قلمداد نکردند. به نوعی یک تناقض در دیدگاه مردم دیده شده که پیشتر «عباس عبدی» تحلیلگر سیاسی این را یک نقطه عطف در دیدگاه مردم دانست و آن را نشانه استیصال مردم دانست: «اکثریت قاطع اعتراض را حق مردم می‌دانند، ولی این شیوه را منتج به نتیجه نمی‌دانند.»

آخرین نظرسنجی از وضعیت زندگی مردم

پارسال ارزیابی مردم تهران این بود که اعتراضات تمام نشده‌اند و در آینده تداوم خواهد یافت. تقریبا ۵۴ درصد مردم همچین نظری داشتند. این نسبت برای افراد دارای تحصیلات ارشد و بالاتر ۷۹ درصد بوده است. اما با این وجود، در طول یک سال گذشته وضعیت وخیم‌تر از قبل شده است. کرونا به مشکلات قبلی افزوده و تورم بار دیگر اوج گرفته است. همین اکنون، اگر دولت قرار باشد همان قدرت خرید سال گذشته را به مردم اهدا کند، باید جای ۵۵ هزار تومان، معادل ۷۶ هزار تومان به مردم بپردازد. مبرهن است که با وجود این کاستی‌ها، نظرات مردم همچنان پابرجا است.  

منبع: پول نیوز

کلیدواژه: قیمت بنزین بنزین سوپر بنزین بازار سرمایه بورس افزایش قیمت بنزین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.poolnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پول نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۸۲۴۰۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تن ماهی و رب گوجه چند درصد گران می‌شود؟

زهرا اکرمی، دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران با بیان اینکه قیمت‌گذاری دستوری برای تن ماهی و رب گوجه حذف شده، گفت: در سال جاری کنسروها، از جمله تن ماهی هنوز گران نشدند، اما بر اساس اطلاعاتی که از واحد‌ها به دست انجمن رسیده، واحد‌های تولیدی بین ۲۰ تا ۲۵ درخواست افزایش قیمت دارند که هنوز کاملاً تایید شده نیست و برای تعیین قیمت‌ها باید منتظر رفع شدن برخی ابهامات از جمله تثبیت دستمزد‌ها ماند.

به گزارش اکونگار، جدیدترین آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار در رابطه با متوسط قیمت کالا‌های خوراکی در مناطق شهری در اسفندماه سال قبل، نشان می‌دهد که کنسرو تن ماهی با افزایش ۱۱۱.۶ درصدی قیمت نسبت به اسفند سال ۱۴۰۱، صدرنشین افزایش قیمت بوده است.

افت شدید تولید تن ماهی

به طور کلی صنایع کنسرو از سال ۱۴۰۰ به بعد که تن ماهی و رب گوجه فرنگی مشمول قیمت‌گذاری دستوری شدند، با مشکلات متعدد مواجه بودند؛ چراکه با وجود افزایش قیمت ماهی تن و در مواردی سایر هزینه‌های تولید، دولت به آن‌ها مجوز افزایش قیمت نمی‌داد. این مشکل تاجایی پیش رفت که منجر به کاهش تولید تن ماهی شد. در مجموع در سال ۱۴۰۱ حدود ۲۵۰ میلیون تا ۳۰۰ میلیون قوطی کنسرو ماهی تولید شد، اما انجمن سال گذشته پیش‌بینی کرده بود که این رقم در سال ۱۴۰۲ به کمتر از ٢٠٠ میلیون قوطی کاهش یابد. این در حالی است که تولید این محصول در سال ۱۳۹۷ حدود۶۵۰ میلیون عدد در سال بود.

در نهایت سال قبل تولیدکنندگان خواستار این شدند که به جای قیمت‌گذاری پیشینی، یعنی لزوم دریافت مجوز برای تغییر قیمت محصولات، مشمول قیمت‌گذاری پسینی باشند. یعنی دستگاه‌های ناظر بر قیمت محصولات جدید آن‌ها نظارت کنند و در صورت تخلف و گران‌فروشی با آن‌ها برخورد کنند، اما مجبور به اخذ مجوز افزایش قیمت نباشند.

از طرف دیگر در سال‌های اخیر با توجه به مشکلات تامین مواد اولیه و همچنین مشکلات معیشتی، تولیدکنندگان صنعت کنسرو با افت تقاضا هم در بازار‌های صادراتی و هم در بازار‌های داخلی نیز مواجه شدند.

کاهش ۵۹ درصدی صادرات

برای مثال از سال ۱۴۰۱ قیمت ماهی تن صید داخل در کشور افزایش پیدا کرد، تا جایی که قیمت هر کیلوگرم ماهی تن صید داخل از قیمت انواع وارداتی این کالا بیشتر شد و این امر قیمت تمام‌شده محصول را به قدری بالا برده که امکان صادرات این کالا را از صادرکنندگان ایرانی گرفته است. صادرات تن ماهی در سال ۱۴۰۱ به حدود ۱.۶ میلیون دلار رسیده بود، اما در زمستان سال قبل گزارش‌هایی از کاهش ۵۹ درصدی صادرات این محصول منتشر شد.

در بازار داخلی هم با کاهش قدرت خرید مردم، تقاضا برای کنسرو ماهی تن کاهش یافته و در نتیجه این شرایط در سال گذشته شاهد رکود بازار و تولید با حداقل ظرفیت این محصول بودیم. در سال‌های اخیر هم فعالان این صنعت بار‌ها تاکید کرده‌اند که در پی حذف ارز دولتی تن ماهی، این محصول از سفره اقشار متوسط و ضعیف حذف شده است.

هنوز قیمت جدید مشخص نیست

سید محمد میررضوی، دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران، در گفتگو با اکونگار، در رابطه با وضعیت تولید و قیمت تن ماهی در سال جاری، اظهار کرد: هنوزسازمان حمایت و سازمان‌های مرتبط دیگر قیمت جدیدی تعیین نکرده‌اند. در سال جاری هنوز دستمزد‌های جدید تثبیت نشده است. دستمزد هم بر قیمت تمام شده بیشتر کالا‌های ساخته شده مثل بسته‌بندی، کارتون، چاپ و ... اثرگذار خواهد بود؛ بنابراین با توجه به اینکه دستمزد دقیق مشخص نیست، قیمت جدید محصولات هم مشخص نشده است.

وی با اشاره به تنوع محصولات صنایع کنسرو، تصریح کرد: واحد‌های تولیدی مسئولیت دارند قیمت‌ها را بر اساس آخرین آنالیز قیمت تعیین کنند. بر اساس اطلاعاتی که از واحد‌ها به دست انجمن رسیده، واحد‌های تولیدی بین ۲۰ تا ۲۵ درخواست افزایش قیمت دارند، اما هنوز کاملاً تایید شده نیست و کماکان قیمت‌های قبلی را بر محصولات خود درج می‌کنند.

برای افزایش قیمت نیازی به تایید سازمان حمایت نداریم

میررضوی درباره قیمت تن ماهی نیز گفت: تا سال گذشته دو محصول رب گوجه و تن ماهی مشمول قیمت گذاری تعزیراتی بود، اما بعد از برگزاری جلسات متعدد با ستاد تنظیم بازار در نهایت این دو کالا از قیمت گذاری دستوری خارج شد. از طرف دیگر با توجه به اینکه این دو کالا شاه‌بیت محصولات کنسرو هستند، تاکنون قیمت آن‌ها تغییر نکرده و همچنان با قیمت سال گذشته به فروش می‌رسند و این فرآیند تا تصمیم گیری نهایی در رابطه با قیمت‌ها ادامه دارد.

بر این اساس به گفته وی با توجه به تصمیمات سال گذشته، در حال حاضر افزایش قیمت تن ماهی و رب گوجه نیازی به مجوز سازمان حمایت ندارد، اما به هر حال نظارت بر قیمت‌ها در بازار ادامه دارد. همچنین تولید کنندگان بر اساس آنالیزی که ارائه می‌کنند می‌توانند قیمت جدید بر کالا‌های خود درج کنند. البته تاکنون افزایش قیمتی صورت نگرفته است.

میررضوی در ادامه با اشاره به افزایش نرخ ارز در بازار آزاد، تصریح کرد: البته هنوز دولت تصمیم نهایی در رابطه با نرخ واردات کالا‌های اساسی نگرفته و این موضوع هم بر قیمت‌ها اثر خواهد داشت. البته فعلا همان قیمت‌های سال گذشته مدنظر دولت است.

به طور کلی به گفته دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران با توجه به افزایش نرخ ارز در ابتدای سال، در ادامه شاهد افزایش قیمت در حوزه‌های مختلف خواهیم بود. اما باید دید تصمیم ستاد تنظیم بازار چه خواهد بود. معمولاً بخشنامه‌ها این است که قیمت‌ها نباید افزایش پیدا کند، اما همانطور که مشاهدات میدانی نشان می‌دهد همه چیز متاثر از افزایش نرخ ارز است.

وی افزود:، اما اگر دولت به اندازه نیاز صنعت، ارز در اختیار آن‌ها بگذارد تا حدودی وضعیت کنترل خواهد شد. در مجموع به نظر می‌رسد همه ابهامات تا پایان اردیبهشت رفع خواهد شد.