همنشینی آبان و بنزین در قابِ اعتراضات
تاریخ انتشار: ۱ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۷۴۶۰۷۵
آبان و بنزین، دو واژه نزدیک به هم است که حوادث دو آبان پیاپی را یادآوری میکند؛ اتفاقات تلخی که شاید هیچگاه از ذهنها پاک نشود. این بار، اما تلاش برخی برای خلق اتفاقی تلخ در تقویم آبان ۱۴۰۰ چندان جواب نداد.
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- میترا هدایتی؛ آبان و بنزین، هم نشینی این دو واژه یادآور مجموعهای از اتفاقات تلخ است که شاید هیچگاه از ذهنها پاک نشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
صفهای طولانی پمپ بنزین در ظهر سه شنبه اولین هفتهی آبانی که گذشت، خبر از ایجاد یک اختلال در سیستم سوخت رسانی و جایگاههای سوخت در کشور میداد. اختلال در سامانهی هوشمند سوخت که تقریبا از ساعت ۱۱ صبح سه شنبه ۴ آبان از جایگاههای سوخت تهران شروع شد و به تدریج به استانهای دیگر نیز سرایت کرد. در ساعات اولیه، ماجرا چندان جدی نبود، از دریچهی نگاه مردمی که با باک خالی به پمپ بنزینها مراجعه کرده و نتوانسته بودند با کارت خود بنزین دریافت کنند، مشکل مربوط به یک جایگاه میشد که به زودی برطرفش میکردند. عدهی محدودی نیز در فضای مجازی نسبت به آن واکنش نشان داده بودند، اما با ادامهدار شدن اختلال واکنشهای رسمی نیز آغاز شد. در اولین واکنش، سخنگوی وزارت نفت با اشاره به اختلال رخداده برای دریافت بنزین از طریق کارت هوشمند سوخت، گفت: «سامانه هوشمند کارت سوخت از مدار خارج شده است.» و دلیل این اختلال را مشکل فنی اعلام کرد.
متفاوت با تجربهی پیشینپس از این واکنش، موج شایعات و خبرها آغاز شد. عدهای نیز با یادآوری ماجرای آبان ۹۸ شایعهی گرانی بنزین را در فضای مجازی و حقیقی مطرح کردند. شاید بتوان منشا بیاعتمادی افکار عمومی نسبت صحبتهای مسئولین را تصمیمات ناگهانی و خالی از تدبیر دولت در دورهی پیش دانست. دو سال پیش زنگنه، وزیر سابق نفت در ماههای منتهی به وقایع آبان ۹۸ در پاسخ به پرسش خبرنگاران در خصوص گرانی سوخت گفته بود:«هیچ برنامهای برای افزایش قیمت بنزین نداریم و قانون نیز اجازه انجام این کار را نداده.» کمتر از دو ماه بعد از این صحبت شاهد گرانی ناگهانی بنزین بودیم. این بار، اما دولت منتظر صبح جمعه نماند و از همان ساعات ابتدایی نسبت به اختلال پیش آمده و شایعات پیرامون آن واکنش نشان داد. در یکی از اولین واکنشها احمد وحیدی، وزیر کشور درباره اختلال پیش آمده برای برخی پمپهای بنزین، گفت: «اختلال در ارائه خدمات در برخی از پمپهای بنزین ناشی از یک اشکال فنی و سامانهای است که به زودی رفع میشود.» وی با تأکید بر اینکه هیچ برنامهای برای گرانی بنزین وجود ندارد، گفت: «مردم هیچ نگرانی نداشته باشند.» اما واکنشها در همین سطح باقی نماند. فردای آن روز یعنی روز چهارشنبه ۵ آبان رئیس جمهور برای بررسی اوضاع، به صورت سرزده از وزارت نفت بازدید کرد و همچنین با مراجعه به تعدادی از پمپ بنزینها به صورت میدانی با مردم صحبت کرد.
رسانه و آن روی سکهی اعتراضاتبُعد دیگر ماجرای اخیر مانند آبان ۹۸، مربوط به عملکرد صدا و سیما بود. بازخوانی عملکرد دو سال قبل رسانهی ملی در ماجرای گرانی بنزین نشان میدهد که چگونه نگاه حاکم بر صدا و سیما مانع از تولید روایتهای واقعی در جهت کنترل افکار عمومی بود.
پخش تصاویر و گزارشهای محدودی از اعتراضات، آن هم بعد از آن که رسانههای بیگانه مانند BBC و ایران اینترنشنال، ۲۴ ساعته در حال پوشش اخبار و تحلیلهای حوادث آبان بودند، نه تنها صدا و سیما را تبدیل به یک رسانهی دست چندم کرد، بلکه با تولید روایتهای غیر اجتماعی و یک طرفه زمینهی بیاعتمادی مردم و ملتهبتر شدن افکار عمومی را نیز فراهم کرد. خانعلی زاده، کارشناس رسانه در خصوص اهمیت رویکرد صدا و سیما در فضای اعتراضات گفت:«حرف مردم اگر در رسانه شنیده نشود، در کف خیابان زده خواهد شد؛ در ماجرای آبان ۹۸، رئیس سابق خبرگزاری صدا و سیما در توئیتی اعلام کرد که ماجرای بنزین یک تصمیم ملی بوده و باید با آن برخورد ملی شود؛ این در حالی است که باید از او پرسید که صدا و سیما رسانهی حاکمیت است یا روابط عمومی دولت؟! صدا و سیما نباید وظیفه اش را حمایت از تصمیمهای غلط دولت ببیند.»
بلوغ رسانهایاین در حالی است که دو سال بعد در ماجرای اختلال در سامانهی هوشمند بنزین که اخیرا اتفاق افتاد، عملکرد صدا و سیما متفاوت از اقدامات پیشین سازمان بود. انتشار به موقع اخبار، حضور میدانی در پمپ بنزینها وتهیهی گزارشهای خبری و تحلیلی دقیق از شرح ماجرا باعث شده بود تا مخاطبان با روایتهای صدا و سیما همراه شوند. عملکردی که نشان دهندهی نوعی تغییر در رویهی رسانهی ملی بود.
بیژن مقدم فعال رسانهای در تحلیل عملکرد صداوسیما در این ماجرا گفت:«در قضیه اختلال جایگاههای سوخت هم دو نکته وجود داشت. یکی واکنش سریع و یکی هم بیان اطلاعات درست. در رخدادهای سالهای گذشته دیده بودیم که صداوسیما آنقدر محتاط بود که شاید نسبت به اتفاقات خیلی مهم هم تأخیر چندساعته داشت. توجیهشان هم این بود که ما رسانه رسمی هستیم و باید نظر دستگاههای مختلف را بپرسیم و این فرآیند طول میکشد. این بار، اما دیدیم که این کار خیلی سریع انجام شد و صداوسیما در فاصله کوتاهی وارد شد، مسئله و مشکل را بیان کرد، به صحنه رفت، پمپبنزینها را نشان داد، با مردم حرف زد و بعد هم گفت که حمله سایبری بوده و ادامه ماجرا.»
اما در این مساله اهمیت رویکرد صدا و سیما تنها به پوشش لحظهای واقعه نیست؛ بلکه نوع رفتار رسانهی ملی نقش تعیین کنندهای در نحوهی کنشگری و اعتراض عمومی دارد.
محمود رضوی، مشاور فرهنگی رئیس مجلس، نیز در خصوص این مساله در صفحهی خود نوشت:«اختلال در جایگاههای سوخت با سکوت رسانه میتوانست به بحران در کشور ختم شود، اما اطلاع رسانی سریع، صریح و برخط صدا و سیما، روایت غالب و اصلی را شکل داد و حتی برخی از نهادهای غالبا محافظه کار را وادار به اطلاع رسانی کرد. استمرار این رویکرد اعتماد مردم به رسانه ملی را ترمیم خواهد کرد.»
عملکرد اخیر رسانهی ملی هر چند توانست با همراه کردن مخاطب در هدایت افکار عمومی موثر باشد، اما ادامهدار شدن این روند مسالهای مهمتر است که همت و همراهی بیشتر مدیران سازمان را میطلبد. شکل گیری رویکرد درست نسبت به نارضایتیها و اعتراضات مردم در رسانهی ملی و حاکمیت مسالهای است که میتواند به تجمعات اعتراضی مردم اصالت بخشد.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: دادخواست آبان 98 آبان 1400 گرانی بنزین جایگاه های سوخت پمپ بنزین ها افکار عمومی رسانه ی ملی صدا و سیما آبان ۹۸
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۷۴۶۰۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وجدان بیدار در جامعه بیمار
به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه هم میهن، لذا دانشجویان به علل گوناگون وارد عرصه میشوند تا وضعیت را اصلاح کنند، چون آنان خارج از ساخت رسمی و نهادهای مستقر هستند و منافع خاص هم ندارند و تعلق خاطر آنان به حقیقت بیش از دیگران است.
بر این اساس، جنبشهای دانشجویی در یک کلام وجدان بیدار جامعهای هستند که وجدان نهادهای رسمی آن به خواب رفته است. به همین علت است که پس از جوشوخروش کافی و هنگامی که دیگران را هم بیدار، و دستاورد ملموسی برای جامعه کسب کردند؛ به انجام وظیفه اصلی خود که تحصیل و پژوهش است، میپردازند.
این مهمترین کارویژه جنبش دانشجویی است که جامعه را با تحولات ضروری آن همسو کنند. چنین وضعیتی در جهان مسبوق به سابقه است. پیشتر در جریان جنبش دانشجویی ۱۹۶۸ فرانسه و نیز اعتراضات در آمریکا علیه جنگ ویتنام در همان سال که آن نبرد فرسایشی را در مسیر حل قرار داد، نمونههای برجسته این پدیده هستند.
امروز نیز جامعه آمریکا از حیث سیاسی دچار رخوت و جمود غیرقابلباوری شده است. اینکه سرنوشت سیاسی چنین جامعهای متأثر از نتیجه رقابت میان دو پیرمردی باشد که یکی از حیث مشاعر و قدرت دماغی دچار اختلال است و دیگری نیز از حیث دروغگویی و فریبکاری بیرقیب باشد و از سوی دیگر، تابویی جهنمی چون اسرائیل را در سیاست ساخته و پرداخته و پرستش کنند؛ موارد بارزی است که از بیماری سیاسی این جامعه خبر میدهد.
بهعلاوه، رسانههای سنتی این جامعه شامل رادیو و تلویزیون و نیز مطبوعات دچار چنان تصلبی در موضوع اسرائیل شدهاند که راه را بر تحولات مفید بستهاند. خوشبختانه برخلاف گذشته، شبکههای اجتماعی و اینترنت امکان محدودسازی رسانهای را بسیار کم کردهاند و به همین دلایل است که دانشجویان آمریکایی و غیرآمریکایی در مهمترین دانشگاههای آنجا اعتراضات گستردهای را آغاز کردهاند که با همراهی نسبی استادان و دیگر نخبگان جامعه نیز مواجه شدهاند.
البته، اهداف اعتراضات نیروهای فعال در جنبش اخیر، لزوماً در جزئیات با یکدیگر مشابه نیست؛ زیرا چندین هدف گوناگون آنان را در کنار یکدیگر متحد کرده است. اعتراض به پرداخت کمک به رژیم اسرائیل که وجاهت حقوق بشری هم ندارد، اعتراض به حمایت از جنایت علیه بشریت و نسلکشی، اعتراض به جنگ، اعتراض به الیگارشی حاکم دو حزب جمهوریخواه و دموکرات، اعتراض به رسانههایی که نسبت به موضوع اسرائیل سوگیری شدیدی دارند و... از جمله مطالبات و موضوعاتی است که میتوان در میان طیفهای متنوع و متکثر حاضر در این اعتراضات دانشجویی، آنها را مشاهده کرد.
اما فراتر از این تمایزات و دستهبندیهای درونی، نتیجه اعتراضات در کلیت خود، معطوف به بیدار کردن وجدانهای بهخوابرفته بهویژه در ساختار حکومت است. هر حکومتی به میزانی که به این خواسته تغییرات پاسخ دهد، بهطور نسبی در مسیر درست قرار خواهد گرفت و به میزانی که خود را از تغییر محروم کند، دچار پسرفت و تصلب خواهد شد. .
متاسفانه این روزها محافل اقتدارگرای داخل کشور بهجای آنکه از این موارد درس بگیرند و اجازه ندهند که اعتراضات جامعه و دانشجویان عمیقتر شود، به شکل غلطی نتیجه میگیرند که: «پس ما خوبیم!».
مواجهه نادرست غربیها با دانشجویان و استادان و هنرمندان و نویسندگان خود واجد سویههای درسآموزی هم هست. آنان در پی پنهانکاری نیستند، گزارشها و تصاویر آن اعتراضات و اقدامات پلیس مستقیم مخابره و منتشر میشود و طبعاً اگر دادگاهی هم باشد، علنی و با مقررات کامل دادرسی است.
اگر اعتراضات دانشجویی موجود در ایالات متحده ادامه یابد، بهطور طبیعی بیش از آنکه با سرکوب نهایی و کامل روبهرو شود، با درسآموزی و موفقیت نسبی مواجه خواهد شد. جامعه سالم و متعارف جامعهای نیست که هیچ اعتراض و یا خشونتی در آن نباشد. جامعه سالم راههایی برای رسیدن به تفاهم و عبور مسالمتآمیز از اختلافات را دارد. این کار با ارجاع داوری نهایی به مردم و نیز وجود نهادهای مستقل چون نیروی مسلح و دستگاه قضایی مستقل شدنی خواهد بود و پس از هر اعتراض و حتی درگیری و بازداشتهایی، جامعه به وضعیت تعادلی و البته در یک پله بالاتر از گذشته قرار خواهد گرفت.